Niezdrowe jedzenie – czym jest? Czego unikać, aby nie jeść niezdrowo?

we jedzenie jest konsekwencją niewłaściwych wyborów żywieniowych. Przyczyna bardzo często wynika z braku wiedzy na temat zagrożenia, jakie niesie ze sobą śmieciowe jedzenie. Złe nawyki żywieniowe prowadzą do poważnych problemów zdrowotnych, ekonomicznych oraz społecznych. Jakie jest najbardziej kaloryczne jedzenie i dlaczego niezdrowe produkty tak nam smakują?

Niezdrowe jedzenie – co to jest?            

Niezdrowe jedzenie jest zaprzeczeniem zbilansowanej diety. Nie dostarcza wartościowych składników odżywczych, jest zwykle pozbawione cennych dla organizmu witamin i minerałów. Niezdrowe jedzenie to najczęściej produkty wysoko przetworzone, niskiej jakości, o wysokiej zawartości kalorii. Najbardziej kaloryczne jedzenie, często zwane śmieciowym jedzeniem to dania typu fast food oraz słodkie i słone przekąski. 

Niezdrowe jedzenie może prowadzić do powstawania chorób metabolicznych, a te powodować poważne konsekwencje zdrowotne. Także choroby układu sercowo-naczyniowego mogą być wywołane niezdrowym trybem życia i nieprawidłowymi nawykami żywieniowymi.

Niezdrowe jedzenie to najczęściej dania smażone w głębokim tłuszczu, zawierające dużo soli lub cukru i substancji poprawiających smak. Zalicza się tu także większość dań instant, wędliny przemysłowe, słone przekąski, wyroby cukiernicze oraz słodycze.  

Co składa się na niezdrowe jedzenie?

- Spożywanie produktów niskiej jakości;
- Niskie spożycie warzyw i owoców;
- Zbyt wysokie spożycie tłuszczów nasyconych i tłuszczów trans;
- Nieregularne posiłki;
- Niewłaściwe pory spożywania posiłków np. nocne jedzenie;
- Niesprzyjające warunki spożywania posiłków;
- Brak zbilansowania makroskładników (białek, tłuszczy i węglowodanów);
- Zbyt dużo soli i cukru w diecie;
- Zbyt duże lub zbyt niskie dobowe spożycie kalorii;
- Niewłaściwy sposób obróbki kulinarnej;
- Niewłaściwe przechowywanie produktów spożywczych. 

Niezdrowe jedzenie to też takie, które nie będzie odpowiednie dla stanu zdrowia, bądź stanu fizjologicznego. Na przykład niezdrowe jedzenie dla osoby chorej na cukrzycę będzie obfitować w cukry proste. Z kolei kobieta ciężarna wymaga specjalnej diety, a wiedza na temat zdrowego odżywiania będzie kluczowa w kontekście rozwoju dziecka.   

Niezdrowe jedzenie – dlaczego wybieramy niezdrowe produkty?             

Powszechnie wiadome jest, że niezdrowe jedzenie jest szkodliwe dla zdrowia. Śmieciowe jedzenie jest także bardzo kaloryczne, co prowadzi do powstawania otyłości i chorób o podłożu metabolicznym. Dlaczego jednak mimo wszystko sięgamy po niezdrowe produkty? Przyczyn może być kilka.

1.    Brak świadomości konsumentów, a niezdrowe jedzenie.

Niezdrowe jedzenie często wynika z braku świadomości konsumentów, co do wartości odżywczej spożywanych produktów. Ustawa nakłada na producentów żywności obowiązek podawania pełnego składu towarów oferowanych do sprzedaży. Czytanie etykiet powinno być tak samo ważne, jak sprawdzenie sprawdzanie daty przydatności do spożycia. Jeżeli lista użytych w procesie produkcji substancji jest bardzo długa lub znajdziemy substancje, które budzą nasz niepokój, z całą pewnością nie powinniśmy dokonywać zakupu. Warto wówczas upewnić się co bezpieczeństwa spożycia produktu.

2.    Niewłaściwe nawyki żywieniowe. 

Wybierając niezdrowe produkty, często kierujemy się przyzwyczajeniami. Wafelek do kawy, ciasto po obiedzie, czy słone przekąski do seansu filmowego nie sprzyjają zdrowiu i utrzymaniu prawidłowej masy ciała. Traktowanie jedzenia jako nagrody, także powoduje niewłaściwe relacje z jedzeniem. Także jedzenie wieczorem obfitych posiłków, czy nocne jedzenie oraz pomijanie śniadania to podstawowe błędy żywieniowe.  

3.    Preferencje smakowe a niezdrowe jedzenie. 

Niezdrowe jedzenie dla większości osób jest subiektywnie odbierane jako smaczne, a tym samym jest traktowane jako źródło przyjemności. Preferencje smakowe wobec większości niezdrowych produktów mogą być tak silne, że nawet informacja o negatywnym oddziaływaniu na stan zdrowia nie ma wpływu na wybory żywieniowe.  

4.    Brak czasu na gotowanie.

Tempo życia i dostępność gotowych produktów „ready to eat” powoduje, że wiele osób ogranicza się do wybierania produktów wysoko przetworzonych lub zamawia potrawy w restauracjach typu fast-food. Wiele osób twierdzi, że sięga po śmieciowe jedzenie, gdyż nie mają czasu na samodzielne przygotowywanie potraw. Jest to jedynie wymówka, gdyż wiele smacznych i prostych posiłków można przygotować, nie mając wybitnych umiejętności kulinarnych. Samodzielne gotowanie wymaga także wcześniejszych zakupów, co może z pozoru być przeszkodą, szczególnie jeśli nie mamy zbyt wiele czasu wolnego. Dokonywanie zakupów spożywczych, nie powinno jednak stanowić problemu, gdyż większość zdrowych, ekologicznych produktów można zamówić przez Internet.  

5.    Wpływ reklam.

Niezdrowe jedzenie jest często wynikiem wpływu reklamy, której celem jest wywołanie potrzeby zakupowej. Znajomość nazwy, etykiety produktu, czy pozytywne skojarzenia sprawiają, że niezdrowy produkt ląduje w naszym koszyku.  

Niezdrowe jedzenie, a wpływ złych nawyków żywieniowych  

Niezdrowe jedzenie jest często wynikiem niewłaściwego podejścia zarówno do sposobu przyrządzania posiłków, jak i samego sposobu jedzenia.  

- Obróbka kulinarna, to najczęściej podstawowa przyczyna tego, że przygotowane jedzenie jest gorzej strawne. Smażenie w głębokim tłuszczu, zbyt długie grillowanie powodujące zwęglenie potraw, rozgotowywanie produktów spożywczych to główne błędy, które powodują, że spożywane przez nas potrawy są niezdrowe. 
- Stosowanie niezdrowych produktów podczas gotowania, może powodować szkodliwy wpływ na zdrowie przygotowanych potraw. Na przykład nie wszystkie oleje roślinne nadają się do smażenia. Smażenie na oleju słonecznikowym, który ma niską temperaturę dymienia, powoduje wytwarzanie się bardzo szkodliwych tłuszczy trans. Jednak jeżeli danego oleju używała nasza mama, znajoma etykieta sprawi, że z pewnością wybierzemy akurat ten, spośród innych. 
- Niewłaściwym nawykiem jest podjadanie między posiłkami. Owoc, orzechy czy ciasteczka owsiane można potraktować jako drugie śniadanie lub podwieczorek. Jednak chipsy, słodycze, paluszki i inne przekąski będą dostarczać nadmiaru kalorii do bilansu energetycznego. 
- Niezdrowe jedzenie wynika też z braku skupienia i nieumiejętności celebracji przyjmowanych potraw. Specjaliści zwracają uwagę na wspólne, rodzinne spożywanie posiłków, jedzenie przy stole, sztućcami, bez pośpiechu. Niewskazane jest wówczas wykonywanie jakichkolwiek innych czynności np. sprawdzanie telefonu, czytanie gazety, czy oglądanie telewizji.  Nawyki żywieniowe nabywamy już od najmłodszych lat. To, w jaki sposób będziemy postrzegać jedzenie i wszystko, co jest z nim związane, czerpiemy od naszej rodziny, a głównie rodziców. Przyzwyczajenia trudno jest zmienić, jednak podstawą jest świadomość, co należałoby poprawić, aby proces trawienia i wchłaniania pokarmów przebiegał prawidłowo.  

Niezdrowe jedzenie – konsekwencje niewłaściwych wyborów żywieniowych             

Niezdrowe jedzenie spożywane w nadmiarze będzie miało wpływ na stan zdrowia i będzie przyczyniać się do ryzyka rozwoju chorób o podłożu metabolicznym takich jak otyłość, cukrzyca typu 2, insulinooporność, dna moczanowa, miażdżyca i wiele innych. Śmieciowe jedzenie jest także przepełnione chemią, konserwantami, sztucznymi barwnikami, które nie są obojętne dla organizmu. Zbyt duża ilość tych substancji może powodować powstawanie alergii, czy nadwrażliwości pokarmowej. 

Najbardziej niezdrowe jedzenie to tłuste jedzenie. Nie dość, że niezdrowe produkty z wysoką zawartością tłuszczów będą dostarczać dużą ilość kalorii, to dodatkowo obciążają wątrobę i negatywnie wpływają na procesy trawienia i wchłaniania substancji odżywczych. 

Niezdrowe jedzenie będzie miało ogromny wpływ na rozwój psychofizyczny u dzieci. Niewłaściwie zbilansowane posiłki, zbyt mało białka w diecie, tłuste jedzenie, brak warzyw i owoców będzie powodować problemy zdrowotne, kłopoty z koncentracją i obniżenie zdolności poznawczych. Konsekwencją niezdrowego jedzenia jest najczęściej otyłość u dzieci, która może zaważyć na szeroko pojętym życiu społecznym i kontaktach z rówieśnikami. 

Bardzo często to właśnie osoby otyłe są niedożywione. Jest to swoisty paradoks, gdyż trudno mówić o niedostatecznym przyjmowaniu pokarmów w przypadku osoby z nadmierną masą ciała. Jednak niedożywienie dotyczy niedoboru m.in. pełnowartościowego białka w diecie, witamin i minerałów. Niezbilansowana dieta może powodować wiele zaburzeń zdrowotnych i prowadzić do powstawania chorób.