Składniki mineralne – czym są? Jak je świadomie suplementować?
Rozważasz suplementację składników mineralnych, np. magnezu, żelaza, cynku? Cieszymy się, że chcesz zadbać o swoje zdrowie. Dowiedz się, kiedy warto sięgnąć po suplementy i jak brać je świadomie!
Z artykułu dowiesz się:
- czym są składniki mineralne;
- jakie objawy mogą świadczyć o niedoborze składników mineralnych;
- jakie korzyści może przynieść odpowiednio dobrana suplementacja;
- dlaczego warto wykonać badania krwi przed planowaną suplementacją oraz w jej trakcie;
- jak świadomie stosować suplementy i dlaczego jest to tak ważne.
Czym są składniki mineralne?
Składniki mineralne są pierwiastkami chemicznymi niezbędnymi do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Organizm człowieka nie jest w stanie sam ich wytworzyć, dlatego muszą być dostarczone z dietą.
Składniki mineralne znajdują się m.in. w wodzie (zarówno wodociągowej, źródlanej, jak i mineralnej), warzywach, owocach, nabiale, jajach i mięsie. W różnym stężeniu oraz w różnych proporcjach obecne są niemal we wszystkim, co spożywasz.
Chociaż składniki mineralne nie są źródłem energii, to są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Bez nich nie mogłaby zachodzić większość procesów metabolicznych. Doskonałym tego przykładem jest magnez, który odgrywa rolę w ponad 300 reakcjach enzymatycznych w organizmie, w tym w produkcji energii, syntezie białek, a także w funkcjonowaniu nerwów i mięśni.
Składniki mineralne: makro- i mikroelementy
W zależności od zapotrzebowania organizmu na składniki mineralne dzieli się je na makro- i mikroelementy. Zacznijmy od makroelementów. Są to składniki mineralne, których stężenie w organizmie jest dość wysokie. Ich zawartość w organizmie jest większa niż 0,01%.
Do makroelementów zaliczamy:
Dzienne zapotrzebowanie na makroelementy waha się od kilkuset do nawet kilku tysięcy miligramów. Przykładowo osoba dorosła potrzebuje dziennie 4700 mg potasu i około 400 mg magnezu.
Z kolei mikroelementami nazywamy składniki mineralne, których stężenie w organizmie jest dość niskie. Ich zawartość w organizmie jest mniejsza niż 0,01%.
Do mikroelementów zaliczają się:
Dzienne zapotrzebowanie na mikroelementy nie przekracza 100 mg/osobę. Na przykład dzienne zapotrzebowanie na żelazo wynosi 10-18 mg a na jod 150 μg.
Składniki mineralne – funkcje
Każdy z wyżej wymienionych makro- i mikroelementów odgrywa bardzo ważną rolę w organizmie. Składniki mineralne:
- budują układ kostny i zęby (wapń, magnez, fosfor, fluor);
- wpływają na kondycję włosów, skóry i paznokci (cynk, selen, jod);
- utrzymują równowagę wodno-elektrolitową i kwasowo-zasadową organizmu, a także odpowiadają za prawidłowe funkcjonowanie mięśni i przekazywanie impulsów nerwowych (magnez);
- są składnikami enzymów, które uczestniczą w wielu procesach metabolicznych (żelazo, jod, fosfor, cynk, mangan, molibden);
- stabilizują strukturę DNA i RNA (magnez, cynk, molibden).
Jakie objawy mogą świadczyć o niedoborze składników mineralnych?
Objawy niedoboru składników mineralnych nie zawsze są specyficzne. Oznacza to, że występujące symptomy mogą świadczyć o jakimś niedoborze, ale mogą też być objawem wielu innych dolegliwości. Jeśli chcesz się dowiedzieć, czy występujące objawy rzeczywiście są oznaką niedoboru – wykonaj podstawowe badania krwi (morfologia), a także Pakiet Badań na Niedobory.
O niedoborze składników mineralnych mogą świadczyć następujące objawy:
- przewlekłe zmęczenie;
- problemy ze snem;
- wahania nastroju;
- złe samopoczucie;
- wypadanie włosów;
- łamliwość paznokci;
- skurcze i drżenie mięśni;
- suchość skóry;
- próchnica zębów;
- niepłodność;
- częste infekcje;
- osteoporoza, tendencja do złamań i urazów kości;
- anemia.
Świadoma suplementacja - czyli co warto wiedzieć
Podstawowym źródłem składników mineralnych jest odpowiednio zbilansowana dieta. Spożywane przez nas pokarmy powinny dostarczać nam wszystkich niezbędnych składników odżywczych. W praktyce niestety nie zawsze tak jest.
Dlaczego? Przyczyn może być wiele. Stres, intensywny wysiłek fizyczny, choroby przewlekłe, przyjmowanie niektórych leków i wiele innych czynników może wpływać na poziom składników mineralnych w naszym organizmie — najczęściej powodując ich niedobór. Najlepiej zobrazują to poniższe przykłady:
Przykład nr 1:
Gosia jest weganką. Od kilku miesięcy nie spożywa żadnych produktów pochodzenia zwierzęcego. Dużo czytała o diecie roślinnej i odżywia się świadomie. Jej posiłki są bardzo urozmaicone — królują orzechy, strączki oraz kolorowe warzywa i owoce. Ponadto Gosia suplementuje witaminę B12 (bo jest obecna tylko w produktach odzwierzęcych). Niestety po kilku miesiącach diety wegańskiej Gosia nie czuje się najlepiej. Postanawia zrobić kompleksowe badania krwi. Okazuje się, że Gosia ma bardzo niski poziom żelaza i ferrytyny. Poziom elektrolitów (sód, potas, wapń, magnez) też mógłby być nieco wyższy.
Przyczyną niskiego poziomu żelaza i ferrytyny może być zrezygnowanie z mięsa, ale niskie elektrolity? Tutaj przyczyną może być… ich niska zawartość w warzywach i owocach lub, w przypadku wapnia, zrezygnowanie z produktów mlecznych, które są jego głównym źródłem. Tak, zawartość makro- i mikroelementów w warzywach i owocach jest różna i zależy m.in. od wody stosowanej do nawodnienia roślin, rodzaju gleby, na jakiej rosną, nasłonecznienia i intensywności nawożenia. Zatem teoretycznie zdrowa dieta w praktyce może nie być doskonała. Czy Gosia ma zatem zrezygnować z weganizmu? Absolutnie nie. Musi jednak zadbać o zbilansowaną dietę i wziąć pod uwagę odpowiednio dobrane suplementy oraz regularne badania krwi, aby kontrolować swój stan zdrowia.
Przykład nr 2:
Mateusz prowadzi zdrowy styl życia. Od jakiegoś czasu zaobserwował jednak u siebie, zmęczenie i problemy ze snem. Z partnerką bezskutecznie starają się o dziecko, ale na razie Mateusz nie widzi tu żadnej zależności. Mężczyzna postanawia udać się do lekarza, ale przedtem wykonuje kompleksowe badania krwi.
Wyniki nie są do końca prawidłowe. Mateusz ma niski poziom magnezu, cynku i hemoglobiny. Objawami niskiego poziomu magnezu i hemoglobiny są przede wszystkim zmęczenie i brak energii. Przewlekłe stosowanie niektórych leków może powodować niedobory witamin i składników mineralnych. W przypadku leków antydepresyjnych mogą wystąpić niedobory wapnia, cynku i magnezu.
Regularne badania krwi są ważne, bo pozwalają na bieżąco kontrolować stan zdrowia. Osoby, które prowadzą dietę eliminacyjną, chorują przewlekle lub przyjmują na stałe leki, powinny przywiązywać szczególną wagę do badań krwi.
O badaniach krwi warto także pamiętać podczas suplementacji. Dzięki temu unikniemy ewentualnego nadmiaru jakiegoś składnika – co może być równie niebezpieczne dla zdrowia. Zadbamy o zbilansowaną dietę wzbogaconą o skuteczną, komplementującą nasze nawyki żywieniowe suplementację.
Bezpieczna suplementacja oparta na danych
Świadoma suplementacja to suplementacja dobrana do potrzeb naszego organizmu. W trosce o zdrowie naszych czytelników podjęliśmy współpracuję z uPacjenta – firmą, dzięki której zbadasz się wygodnie we własnym domu. Z kodem: LEVANN badania wykonasz 25% taniej, a dodatkowo po zakupie otrzymasz taki sam rabat na suplementy Levann! Dbanie o zdrowie jeszcze nigdy nie było tak proste!
Suplementacja składników mineralnych – podsumowanie:
- Suplementację warto skonsultować z lekarzem, dietetykiem lub rozpocząć po wykonaniu badań laboratoryjnych krwi.
- Zarówno niedobór, jak i nadmiar niektórych składników mineralnych może mieć negatywny wpływ na zdrowie.
- Suplementy dopasowane do realnych potrzeb organizmu poprawią jakość Twojego życia. Pozytywnie wpłyną na zdrowie fizyczne, psychiczne oraz wygląd włosów, skóry i paznokci.
- Suplementacja składników mineralnych jest jednym z filarów zdrowego stylu życia. Stosując suplementy, nie zapominaj o zbilansowanej diecie, aktywności fizycznej, zdrowym śnie, relacjach i regularnych badaniach krwi.
Jakie korzyści może przynieść suplementacja składników mineralnych?
Suplementacja składników mineralnych wspiera m.in.:
- odporność organizmu;
- płodność – zarówno kobiet, jak i mężczyzn;
- kondycję skóry, włosów i paznokci;
- układ kostny;
- utrzymanie silnych i zdrowych zębów;
- dobre samopoczucie i zdrowie psychiczne;
- koncentrację;
- prawidłowe funkcjonowanie mięśni i układu nerwowego;
- równowagę wodno-elektrolitową i kwasowo-zasadową organizmu;
- metabolizm
- ochronę komórek przed wolnymi rodnikami, które szkodzą organizmowi na wiele sposobów m.in. przyspieszają proces starzenia się, a także zwiększają ryzyko wielu chorób, w tym nowotworów.
